دندان لق شده در کودکان اغلب نشانگر مناسب بودن رشد آنها و جایگزینی دندان شیری با دندان های دائمی است. با این وجود وقتی فرد به بزرگسالی رسید، یک دندان لق دیگر یک اتفاق طبیعی نیست. بزرگسالان ممکن است هنگام مشاهده دندان سست شده دچار اضطراب شوند. دندان های بزرگسالان دائمی هستند و برای ماندگاری برای یک عمر طراحی شده اند. برخی از دلایل لق شدن دندان در بزرگسالان موجب آسیب خاصی نمی شوند، در حالی که برخی دیگر نیاز به مراقبت متخصص دندانپزشک برای نجات دندان، کشیدن آن یا جایگزینی آن با ایمپلنت یا بریج دارند.

علل لق شدن دندان در بزرگسالان

عوامل زیر اغلب باعث لق شدن یک یا چند دندان هستند:

بیماری لثه یا مشکلات لثه

این بیماری ها به عنوان پریودنتیت شناخته می شود که شامل التهاب و عفونت لثه ها است. این بیماری معمولاً در اثر عادت های بهداشتی ضعیف دهان و دندان ایجاد می شود. مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری ها (CDC) در ایالات متحده گزارش می دهد که نیمی از بزرگسالان در سن 30 سال به بالا دارای بیماری لثه هستند. اگر هنگام مسواک زدن و نخ دندان کشیدن، پلاک را برطرف نکنید، ممکن است بیماری لثه ایجاد شود. پلاک حاوی باکتری است. به دندان می چسبد و با گذشت زمان سخت می شود تا حدی که فقط یک متخصص بتواند آن را از بین ببرد. پلاک سخت شده، معروف به تارتار، باعث می شود لثه ها از دندان جدا شوند و شکافهایی در سطح لثه ایجاد می کنند که می توانند آلوده شوند. با گذشت زمان، این فرایند می تواند استخوان و بافت های پشتیبان دندان ها را تجزیه کند و باعث سست شدن دندان ها شود.

علائم دیگر بیماری لثه عبارتند از:

• لثه هایی که حساس، قرمز، دردناک یا متورم هستند
• لثه هایی که هنگام مسواک زدن دندان ها خونریزی می کنند
• تحلیل لثه
• تغییر در نحوه قرارگیری دندان ها در کنار هم

هر گونه علائم بیماری لثه باید در اسرع وقت توسط دندانپزشک بررسی شود. تشخیص زودهنگام و درمان می تواند از تحلیل  لثه و از دست رفتن دندان جلوگیری کند.

بارداری

افزایش سطح استروژن و پروژسترون در دوران بارداری می تواند بر استخوان ها و بافت های دهان تأثیر بگذارد. داشتن سطح بیشتر این هورمون ها می تواند پریودنتیم را تغییر دهد، که مجموعه استخوان ها و رباط هایی است که از دندان ها حمایت می کنند و آنها را در جای خود نگه می دارند. هنگامی که پریودنتیم تحت تأثیر قرار می گیرد، ممکن است یک یا چند دندان سست شود. این تغییرات پس از بارداری برطرف می شود و دلیلی برای نگرانی نیست. اما، هرکس در دوران بارداری دچار درد یا سست شدن دندان شود، باید به دندانپزشک مراجعه کند تا بیماری لثه و سایر مشکلات بهداشت دهان را کنترل کند. معاینه دندانپزشكی، تمیز كردن و جرمگیری دندان برای افراد باردار، طبق نظر انجمن دندانپزشکی آمریكا و كنگره آمریكایی زنان و زایمان ایمن است. در حقیقت، به دلیل ارتباط احتمالی بین بیماری لثه و زایمان زودهنگام، افراد باردار را تشویق می کنند که مرتباً به دندانپزشکان مراجعه نمایند.

دندان لق

آسیب به دندان (تروما)

دندانهای سالم قوی و محکم هستند. اما صدمه هایی مانند ضربه ناگهانی به صورت یا تصادف رانندگی می تواند به دندانها و بافت اطراف آسیب برساند. نتیجه ممکن است دندان لق شده یا خرد شده باشد. به همین ترتیب، فشردن دندان ها روی هم در مواقع استرس یا دندان قروچه در شب می تواند باعث سست شدن بافت ها و لق شدن دندان ها شود. بسیاری از افراد از عادت های فشردن دندان روی هم یا دندان قروچه خود آگاه نیستند، تا زمانی که منجر به درد فک نشوند. ممکن است یک دندانپزشک بتواند قبل از آسیب دائمی به دندان ها، مشکل را تشخیص دهد. هرکسی که گمان می کند صدمه ای به دندان خود وارد کرده است، باید در اسرع وقت به دندانپزشک مراجعه کند. به عنوان مثال آسیب های ورزشی، تصادفات و افتادن می تواند باعث آسیب به دندان شود.

پوکی استخوان

پوکی استخوان بیماری است که باعث می شود استخوان ها به مرور زمان ضعیف شده و سست شوند. در نتیجه، حتی تکان و ضربه های جزئی نیز می توانند منجر به شکسته شدن استخوان شوند. در حالیکه پوکی استخوان معمولاً بر ستون فقرات، مفصل ران و مچ دست تأثیر می گذارد،  همچنین می تواند به استخوان های موجود در فک که از دندان ها پشتیبانی می کند آسیب برساند. اگر استخوان های فک تراکم خود را از دست بدهند، ممکن است دندان لق شود و بیفتد. انستیتوی ملی بهداشت (NIH) در ایالات متحده همچنین از ارتباط احتمالی بین تحلیل استخوان و افزایش خطر ابتلا به بیماری لثه خبر می دهد.

برخی از داروهای مورد استفاده برای درمان پوکی استخوان می توانند باعث مشکلات سلامت دندان شوند، اگرچه این موارد غیرمعمول است. در موارد نادر، داروهای موسوم به بیس فسفونات، که به درمان تحلیل استخوان کمک می کند، می تواند منجر به لق شدن دندان شود. این امر به پوکی استخوان فک معروف است. مطالعات نشان می دهد که پوکی استخوان به ندرت در افرادی که قرص بیس فسفونات مصرف می کنند رخ می دهد، اما ممکن است این بیماری در افرادی که دارو را به صورت وریدی دریافت می کنند، بروز کند. تروما و اقدامات جراحی مانند کشیدن دندان نیز می تواند باعث پوکی استخوان شود.

راه های پیشگیری از لق شدگی دندان

دندان لق شده همیشه قابل پیشگیری نیست، اما فرد می تواند برای کاهش خطر اقداماتی انجام دهد. نکاتی درباره سلامت دندان و لثه شامل موارد زیر است:

• حداقل روزانه دو بار مسواک بزنید
• حداقل یک بار در روز نخ دندان بکشید
• از سیگار کشیدن اجتناب کنید
• معاینات دندانپزشکی و تمیز کردن دندان هر چند وقت یکبار توصیه می شود
• هنگام ورزش یک محافظ دهان مناسب (گارد دندان) استفاده کنید
• هنگام دندان قروچه در شب یا فشردن دندان روی هم، بایت اسپلینت بپوشید
• برای کمک به جلوگیری از پوکی استخوان از پزشک مکمل کلسیم و ویتامین D درخواست کنید
• اگر دیابت دارید حتما  آن را تحت کنترل قرار دهید، زیرا دیابت عامل خطرناک بیماری لثه است
• از داروهایی که ممکن است روی دندانها تأثیر بگذارد، آگاهی پیدا کنید

دندان لق

گزینه های درمانی دندان لق

طیف وسیعی از درمان ها می توانند به بهبود این مشکل کمک کنند، و بهترین گزینه به علت لق شدن دندان بستگی دارد.

درمان دندان لق شده شامل موارد زیر است:

• جرم گیریدندان و تسطیح سطح ریشه. این نوعی روش تمیز کردن عمیق است که می تواند بیماری لثه را معالجه و کمک کند.
• داروها یا شستشوی دهان. این موارد می توانند به لثه های آلوده در بهبود و مبارزه با باکتری های موجود در دهان کمک کنند.
• عمل جراحی. هدف جراحی از بین بردن بافت متورم لثه و استخوان آسیب دیده توسط بیماری لثه خواهد بود.
• پیوند استخوان. این گزینه می تواند به بازسازی استخوان های از دست رفته بر اثر بیماری لثه کمک کند.
• پیوند بافت نرم. همچنین به عنوان پیوند لثه شناخته می شود. این پیوند می تواند از آسیب بیشتر به لثه یا از دست دادن دندان در افراد مبتلا به بیماری لثه جلوگیری کند.
• ابزار دندانپزشکی، مانند بایت اسپلینت. این ابزار می توانند آسیب ناشی از دندان قروچه را کاهش دهد و ممکن است به بهبودی دهان بعد از جراحی دندان کمک کند.
• درمان دیابت. درمان مناسب دیابت برای سلامتی دندان مهم است.

اگر دندان لق شده بیفتد، دندانپزشک اغلب می تواند لبخند شخص را با این موارد ترمیم کند:

• بریج دندانپزشکی. این نوع روکش ها روی دندانهای طرفین دندان افتاده یا کشیده شده قرار می گیرد. نتیجه، بریجی است که بین دو دندان سالمی قرار می گیرد، که به وسیله دندان مصنوعی یا پروتز در محل دندان از دست رفته به هم متصل می شوند.
• ایمپلنت دندان. ایمپلنت یا کاشت دندان شامل دندان و ریشه مصنوعی است که به استخوان فک وصل می شود.

در حالیکه این گزینه ها مؤثر هستند، ضروری است که علت اصلی سست شدن دندان را درمان کنید و سایر اقدامات لازم برای جلوگیری از آسیب بیشتر را انجام دهید. برای یک بزرگسال، یک دندان لق می تواند نگران کننده باشد. با این حال، گاهی اوقات دندان سست را می توان نجات داد، به خصوص هنگامی که مشکل زودهنگام تشخیص داده شود.

با گذشت زمان دندان لق کاملاً از لثه ها و استخوان جدا می شود. این امر می تواند بر اثر بیماری شدید لثه یا دندان قروچه درمان نشده بروز کند. اما، درمان می تواند سلامت لثه ها و استخوان های شما را بهبود بخشد. درمان همچنین می تواند باعث بهبودی و تقویت دندانها شود. تمرین بهداشت دهان و دندان خوب می تواند از لق شدن دندان ناشی از بیماری لثه جلوگیری کند. در ضمن در صورت مشاهده هرگونه تغییر، مانند بوی بد دهان، لثه های دردناک یا خونریزی لثه، با دندانپزشک خود مشورت کنید.