در این نوشته می خوانید:
روکش دندان نوعی روش مراقبتی دندانپزشکی می باشد که دندانپزشکان برای محافظت بیشتر دندان از آن استفاده می کنند. در واقع روکش دندان نوعی کلاهک می باشد که پس از قالب گیری، متناسب با سایز دندان شما ساخته می شود و بر روی تاج دندان تان قرار می گیرد. جنس روکش دندان می تواند از سرامیک، فلز یا حتی ترکیبی از سرامیک و فلز باشد. روکش های سرامیکی به روکش های ایمکس و روکش های زیرکونیا معروف هستند. روکش های تمام فلزی معمولا از جنس طلا یا نقره می باشند. روکش های pfm یا ترکیبی معمولا در قسمت وسطشان آلیاژ فلز قرار دارد و اطراف آن را چینی ( پرسلن) محاصره کرده است.
دندان هایی که آسیب جدی دیده اند و با پر کردن مشکل آن ها حل نمی شود، نیاز به روکش دارند. تشخیص این موضوع بر عهده دندانپزشک شماست. به هنگام مراجعه به دندانپزشکی، با معاینه ای ساده دندانپزشک تشخیص می دهد که برای دندان آسیب دیده شما روکش قرار دهد یا خیر؛ اما اگر نیاز به روکش باشد، همان ابتدا روکشی متناسب با دندان شما وجود ندارد. دندانپزشک باید مراحلی را بر روی دندان انجام دهد و سایز دندان تان را برای لابراتور بفرستد و سپس مراحل روکش گذاری را انجام دهد.
مراحل روکش گذاری دندان شامل موارد ذیل می باشد:
بسیاری از افرادی که از روکش دندان استفاده می کنند، خیال می کنند دیگر هیچ خطری دندان آن ها را تهدید نمی کند، در صورتی که اینطور نیست. حتی دندانی که روکش شده و به وسیله روکش مورد محافظت قرار گرفته است، نیاز به مراقبت هایی مانند مسواک و نخ دندان خواهد داشت. دندانی که روکش شده است در اثر عدم مراقبت ممکن است دچار پوسیدگی و یا خرابی شود.
از روکش دندان نه تنها برای زیبایی بلکه برای افزایش کارآیی دندان و جلوگیری از تخریب بیش از حد آن استفاده می شود. مرزی که مابین روکش دندان و لثه وجود دارد، می تواند سبب تجمع باکتری و خرابی دندان شود. در مرحله اول روکش شدن دندان، دندانپزشک باید پوسیدگی دندان را برطرف کند و اگر نیاز بود آن را پر و عصب کشی کند، سپس به بکارگیری روکش برای آن بپردازد.
همان طوری که در بالا اشاره کردیم بارزترین مشکلاتی که برای دندان روکش شده ایجاد می شود، پوسیدگی آن می باشد. نکته دیگر عدم وجود عفونت است که باید بررسی شود. در صورتیکه دندان بیش از حد خراب شده باشد، ممکن است عفونتی را به لثه منتقل کند و با روکش گذاری این مشکل دوچندان شود. اگر پس از گذاشتن روکش دندان دچار عفونت شد باید روکش برداشته شود و بیماری عفونی درمان و رفع شود، سپس روکش در جای خود قرار گیرد.
جنس روکش دندان در ماندگاری آن و مراقبت از دندان بسیار حائز اهمیت می باشد. همانطور که در بالا ذکر شد انواع روکش با جنس های مختلف سرامیکی، فلزی و زیرکونیا وجود دارد. واضح است که هرچه میزان مقاومت روکش پایین تر باشد، دندان محافظ شده سریع تر دچار اختلال شده و به پوسیدگی نزدیک می شود. روکش های زیرکونیا و سرامیکی به صرفه ترین و بهترین نوع روکش دندان هستند، زیرا علاوه بر مقاومت بالای این روکش ها می توان به زیبایی منحصر به فرد آنان نیز اشاره کرد.
برخی از افراد مقاومت و استحکام روکش دندان برایشان بسیار اهمیت دارد. توصیه ما به اینگونه افراد این است، که از روکش های فلز طلا استفاده کنند. این نوع روکش ها مستحکم ترین نوع روکش در ایران محسوب می شوند؛ اما نداشتن ظاهری دلچسب باعث شده افراد زیادی به این روکش ها علاقه نشان ندهند و به سمت روکش های سرامیکی بروند.
روکش دندان را به دو منظور درمانی و زیبایی استفاده می کنند. دندان هایی که بر روی آن ها لکه های عمیق صورت گرفته و عصب کشی ها و پرکردنی های وسیعی بر روی آن انجام شده است، برای زیبایی هرچه بیشتر نیاز به روکش گذاری دارند. برای این نوع دندان ها بیشتر از روکش های سرامیکی استفاده می کنند. در مورد دندان هایی که ترک برداشته یا شکسته اند و تاج آنها آسیب دیده است، باید از روکش دندان برای ترمیم و درمان آن ها استفاده کرد.
اگر دندانی آنقدر آسیب دیده باشد که عصب کشی شود، بر اثر صلاحدید، دندانپزشک سعی می کند پس از درمان ریشه آن دندان، روکشی مناسب سایز دندان آسیب دیده برایتان فراهم کند. گاهی اوقات اگر دندانی ترک برداشته باشد، دندانپزشک شما با قرار دادن روکش مخصوص بر روی آن از ادامه یافتن ترک و خرد شدن و فروریختن آن جلوگیری کند.
متأسفانه بله در پی قرار دادن روکش بر روی دندان عوارضی برای دندان و لثه های مجاور به وجود می آید؛ اما باید بگویبم معمولا این عوارض زمانی رخ می دهند که مراحل قالب گیری و روکش گذاری آن به طور اصولی و حرفه ای انجام نشده باشد. در اولین قدم عارضه مهمی که ممکن است رخ دهد التهاب لثه هاست. اگر دندان های مجاور دندانی که روکش شده است دچار شکستگی یا پوسیدگی شوند، محل خوبی برای تجمع باکتری ها محسوب می شوند. از این رو مواد غذایی ریز و دیگر باکتری ها در محل جمع می شوند و سبب عفونت و فشار به لثه می شود. در پی فشار آمدن به لثه، آن ملتهب می شود و ممکن است عفونت رخ دهد و دهان بوی بدی بگیرد.
در حالت طبیعی دندان های هر فرد طوری ساخته شده اند که تا آخر عمر باید در دهان فرد سالم بمانند؛ اما متأسفانه عواملی همچون عدم رعایت بهداشت اصولی دهان و دندان سبب می شود دندان های افراد دچار مشکلاتی مانند پوسیدگی و خرابی شوند. روکشی که بر روی دندان های آسیب دیده قرار داده می شوند نیز از عمری حدود 5 تا 15 سال برخوردار می باشند. میزان کارکرد و عمر روکش ها نسبت به جنس شان و همچنین میزان خرابی و پوسیدگی دندان زیرین شان متفاوت هستند. هرچه مراقبت و اصول بهداشتی شما جدی تر و بهتر باشد، عمر روکش های دندان تان نیز بیشتر می شود.