دلایل ایجاد لکه های قهوه ای روی دندان

مراقبت از لثه ها و دندان ها به شما در جلوگیری از پوسیدگی دندان و بوی بد دهان کمک می کند. همچنین منجر به دور ماندن از بیماری لثه می شود. بخش مهمی از بهداشت دهان و دندان عدم وجود لکه های قهوه ای روی دندان ها است.

لکه های قهوه ای روی دندان های شما می تواند قابل توجه یا نامحسوس باشند. آنها در محدوده ای از رنگ زرد تا قهوه ای تیره ممکن است قرار بگیرند. برخی از لکه های قهوه ای ناپیوسته و برخی دیگر مانند یک خط بهم پیوسته هستند. آنها می توانند در یک شکل نامنظم و بی قاعده قرار بگیرند یا تقریبا یکنواخت باشند.

لکه های قهوه ای روی دندان اغلب نشان از ضعف بهداشت دهان و دندان هستند. آنها همچنین ممکن است نشان دهنده مشکلات بهداشتی مانند بیماری سلیاک باشد.

علل ایجاد لکه های قهوه ای روی دندان ها

وجود لکه های قهوه ای روی دندان و همچنین سایر تغییر رنگ ها علل متعددی دارند. آنها شامل موارد زیر هستند:

نیکوتین

تنباکو یکی از علل شایع ایجاد لکه های سطحی روی دندان ها است. نیکوتین در فرآورده های تنباکو مانند محصولات زیر یافت می شود:

• دخانیات
• سیگارت
• پیپ
• سیگار برگ

غذاها و نوشیدنی ها

تغییر رنگ دندان از جمله لکه های قهوه ای، خاکستری و زرد می تواند در اثر آنچه شما می خورید و می نوشید، مانند خوراکی های زیر ایجاد شود:

• قهوه
• چای
• شراب قرمز
• کولا
• بلوبری
• تمشک
• انار

پوسیدگی دندان

پوسیدگی دندان در نتیجه شروع فرسایش مینای دندان، لایه سخت و بیرونی دندان شما ایجاد می شود. پلاک ها و جرم های مملو از باکتری به شکل مداوم روی دندان ها شکل می گیرد. هنگامی که غذاهای حاوی قند می خورید، باکتری ها اسید تولید می کنند. اگر پلاک به طور مرتب از روی دندان پاک نشود، اسید، مینای دندان را تجزیه می کند، که در نتیجه منجر به ایجاد لکه ها و حفره های قهوه ای می شود.

پوسیدگی دندان ها می تواند به شدت متغیر باشد و در صورتی که درمان نشود، باعث ایجاد لکه های قهوه ای روی دندان ها خواهد شد.

تارتار

هنگامی که پلاک به صورت مداوم روی دندان ها قرار گیرد و دندان هایتان را توسط مسواک زدن و نخ دندان تمیز نکنید، تارتار تشکیل می شود.  تارتار می تواند از رنگ زرد تا قهوه ای باشد و در امتداد خط لثه ظاهر شود.

 به عبارت تخصصی تر به آن کلکولوس نیز می گویند. این ماده همان پلاک سخت و سفت شده است که به مینای دندان و زیر لثه می چسبد.

فلوئوروز

فلوراید رقیق شده در آب از دندان محافظت می کند، اما غلظت زیاد و استفاده بیش از حد از آن می تواند باعث فلوئوروز دندان شود. این مشکل معمولاً در کودکان هنگام شکل گرفتن دندان هایشان در زیر خط لثه پدیدار می شود.

فلوئوروز عموماً خفیف است و سبب ظهور لکه های سفید و توری شکل می شود. اما زمانی که شدید باشد، مینای دندان دچار آسیب می شود و لکه های قهوه ای پدیدار می شوند. فلوروز شدید اغلب یک اتفاق نادر است.

هیپوپلازی مینا

عوامل ژنتیکی یا محیطی گاهی می توانند سبب شوند تا دندان ها از حد لازم، مینای کمتری داشته باشند. این رخداد به هیپوپلازی مینا معروف است. این بیماری می تواند ناشی از کمبود ویتامین، بیماری مادرزادی یا سوء تغذیه در هنگام بارداری، در معرض سموم قرار گرفتن و عوامل دیگر باشد. هیپوپلازی مینای دندان می تواند بر یک یا چند دندان تأثیر بگذارد، و اغلب به صورت لکه هایی با بافت زبر، قهوه ای یا زرد نمایان می شود.

عصب کشی

وقتی پالپ دندان های شما در حال از بین رفتن باشند و دندان ها در حال پوسیده شدن باشند و عفونی شوند،  شما به عصب کشی نیاز خواهید داشت. دندانی كه به اين روش درمان، نياز پیدا می کند ممكن است به رنگ قهوه اي درآید و در همان رنگ بماند. این اتفاق به دلیل این است که ریشه از بین رفته، تیره شده و به دندان سرایت می کند.

تروما(ضربه)

وارد شدن ضربه به دهان شما می تواند موجب آسیب دیدن عصب دندان شود. این می تواند منجر به ایجاد لکه های قهوه ای روی دندان یا کاملاً قهوه ای شدن دندان شود.

درمان های دندانپزشکی قبلی

مشکل دار شدن درمان های قبلی دندانپزشکی مانند پر کننده های فلزی، نقره ای یا سفید می تواند به مرور زمان ایجاد لکه کند. لکه های سطحی نیز ممکن است بر روی پر کننده های سفید ایجاد شوند که باعث قهوه ای به نظر رسیدن دندان خواهند شد.

داروها

آنتی بیوتیک ها، مانند تتراسایکلین و داکسی سایکلین (Monodox ، Doryx) می توانند سبب ایجاد لکه های روی دندان شوند. این اتفاق بیشتر در کودکانی که هنوز در حال دندان درآوردن هستند اتفاق میافتد. همچنین در کودکانی که مادرانشان در دوران بارداری از این داروها استفاده می كردند ممکن است ظاهر شود. Glibenclamide (Glynase)، دارویی که برای دیابت نوزادان استفاده می شود، می تواند منجر به ایجاد لکه های قهوه ای روی دندان ها شود.

دهانشویه کلرهگزیدین

این دهانشویه تجویزی برای درمان بیماری لثه می باشد، اما عوارض جانبی آن، ایجاد لکه های قهوه ای روی دندان ها است.

بیماری سلیاک

نقایص مینای دندان که لکه های قهوه ای روی دندان ها را نیز شامل می شود، گاهی در اثر بیماری سلیاک ایجاد می شوند. لکه های قهوه ای روی دندان ها در میان افراد مبتلا به این بیماری به ویژه کودکان شایع است.

سالخوردگی

با افزایش سن افراد، تیرگی دندان ها یا لکه دار شدن آنها ممکن است اتفاق بیافتد. این امر می تواند در اثر ترکیبی از عواملی به مرور زمان باشد، مانند:

• ایجاد لکه سطحی ناشی از غذا، نوشیدنی یا دخانیات
• تیره شدن عاج دندان یا دنتین که ماده ای است که هر دندان را احاطه کرده و لایه ای را در زیر مینای دندان در بردارد
• نازک شدن مینای دندان

ژنتیک

در افراد مختلف رنگ دندان ها متفاوت است و امکان دارد مربوط به ژنتیک باشد. بعضی افراد به صورت طبیعی دندان های بسیار سفیدی دارند و رنگ دندان های برخی دیگر متمایل به زرد یا بژ است. اختلالات ژنتیکی مانند دنتینوژنز ایمپرفکتا نیز ممکن است باعث ایجاد لکه های قهوه ای روی دندان ها شود.

علائم ایجاد لکه های قهوه ای روی دندان ها

لکه های قهوه ای روی دندان ها می تواند یک علامت هشدار دهنده زودهنگام پوسیدگی دندان ها باشند، که برای حل این مشکل باید به دندانپزشک مراجعه کنید. آنها ممکن است همراه با علائمی مانند درد دندان، حساسیت یا بوی بد دهان باشند.

اگر پوسیدگی شدید شود، ممکن است به التهاب لثه منجر شود. اگر لکه های قهوه ای با خونریزی لثه ها یا درد مداوم لثه ها همراه شوند، باید به یک دندانپزشک مراجعه کنید.

مبتلایان به بیماری سلیاک، علائمی مانند خشکی دهان، زخم های کانکر یا زخم دهان را تجربه کنند و امکان دارد زبان آنها بسیار قرمز، صاف و براق به نظر برسد. همچنین ممکن است شواهدی از سرطان سلول سنگفرشی، نوعی سرطان پوستی در دهان یا حلق وجود داشته باشد.

افراد مبتلا به هیپوپلازی مینای دندان نیز امکان دارد بافت سخت یا فرورفتگی هایی در دندان خود داشته باشند.

درمان لکه های قهوه ای روی دندان ها

با بهداشت صحیح دهان و دندان می توان از هیپوپلازی مینای دندان پیشگیری کرد. سفید کننده های خانگی می تواند روی لکه های سطحی مؤثر باشد. اما همه این تغییرات رنگ دندان ها، به درمان های سفید کننده پاسخ نمی دهند. بنابراین پیش از امتحان یک مورد از آنها، با دندانپزشک خود مشورت کنید.

درمان های خانگی شامل خمیردندان ها، کیت­ها و نوارهای سفیدکننده می شود. این بسیار حائز اهمیت است که از دستورالعمل های روی این محصولات پیروی کنید تا استفاده آنها موثر واقع شود.

سفیدکننده ها همیشگی نیستند. برای کسب بهترین نتیجه، از آنها باید به صورت مداوم استفاده شوند. اما در استفاده از آنها زیاده روی نکنید، زیرا ممکن است موجب نازک شدن مینای دندان شوند.

اطمینان حاصل کنید که از محصولات معتبر استفاده می کنید.

روش های سفیدکننده حرفه ای می توانند در از بین بردن لکه های قهوه ای دندان ، بسیار مؤثر باشند. گاهی برای انجام آنها نیاز است تا چندین بار به مطب دندانپزشک مراجعه شود.

نتایج حاصل از درمان های حرفه ای معمولاً در حدود سه سال به طول می انجامد. عادت های بهداشتی خوب دهان و دندان می تواند موجب طولانی گشتن تاثیرات این نتایج شود. عادت های غلط مانند سیگار کشیدن منجر به این می شود که دندان ها خیلی سریعتر قهوه ای شوند.

انواع روش ها عبارتند از:

• جرمگیری دندان، که شامل تمیز کردن دندان و درمان پیشگیرانه است
• سفید کردن دندان ها (بلیچینگ)
• ونیرهای پرسلین
• باندینگ کامپوزیت

جلوگیری از ایجاد لکه های قهوه ای روی دندان ها

مراقبت از دندان ها به درخشان بودن، سفید ماندن و بدون لکه نگه داشتن آنها کمک خواهد کرد. روزانه پس از هر وعده غذایی مسواک بزنید و نخ دندان بکشید. یکی از بهترین کارهایی که می توانید برای سالم نگه داشتن دندان های خود و( سایر اعضای بدن خود) انجام دهید، ترک عادت سیگار کشیدن است.

همچنین برای جلوگیری از ایجاد لکه های قهوه ای روی دندان ها، نظارت بر آنچه می خورید و می نوشید بسیار حائز اهمیت است. همیشه بعد از خوردن غذا یا نوشیدن مواد غذایی که ایجاد لکه دندان می کند، مسواک بزنید و در رژیم غذایی خود غذاهای غنی شده با کلسیم را اضافه کنید. کلسیم از فرسایش مینای دندان جلوگیری می کند.

از خوردن غذاها و نوشیدنی های قندی مانند آب نبات ها، نوشابه و دسر پرهیز کنید. کربوهیدرات های ساده مانند چیپس سیب زمینی و نان سفید در بدن شما تبدیل به قند می شوند، بنابراین از مصرف آنها نیز خودداری کنید.