دندان های جلویی فک بالا در برخی از افراد نسبت به دندان‌ های جلویی فک پایین کمی جلوتر است. این یک نوع اختلال مال اکلوژن محسوب می شود که به دلیل رشد نادرست فک و دندان ها رخ می دهد. به این اختلال دندان خرگوشی می گویند. دندان خرگوشی یک اختلال جدی نیست اما می‌ تواند روی نحوه تکلم و جویدن افراد تاثیر بگذارد. در صورتی که کودکی در سنین رشد دارای اختلال دندان خرگوشی باشد، باید فوراً تحت درمان متخصص قرار بگیرد، اما در صورتی که این مشکل به موقع تشخیص داده نشود و فرد به سنین بزرگسالی برسد، دیگر باید از کامپوزیت ونیر برای درمان اختلال دندان خرگوشی استفاده نماید. در ادامه این مطلب با ما همراه باشید تا اطلاعات لازم درباره اختلال دندان خرگوشی و روش های برطرف کردن آن را کسب کنید.

معرفی اختلال دندان خرگوشی

معرفی اختلال دندان خرگوشی

در اثر اختلال دندان خرگوشی دندان های جلویی فک بالا نسبت به راستای صحیح دندان ‌های جلوی فک پایین جلوتر قرار می‌ گیرند. این اختلال بیشتر به دلیل عوامل ژنتیکی رخ می دهد، بنابراین در صورتی که فردی دچار اختلال دندان خرگوشی باشد به احتمال زیاد والدین یا خواهر و برادران او و یا سایر بستگان او نیز مبتلا به این اختلال خواهند بود. گاهی اوقات عادات رفتاری غلط در دوران کودکی نیز موجب بروز اختلال دندان خرگوشی می‌ شود. از جمله این عادات استفاده از پستانک بعد از دو سالگی یا مکیدن انگشت پس از سنین سه یا چهار سالگی است. در اثر این موارد هنگام رشد دندان های دائمی، دندان های جلویی فک بالا به صورت غیر طبیعی رشد می کنند. دومین دلیل ابتلا به این اختلال، تورم مزمن لوزه است. گاهی اوقات بر اثر تورم لوزه و مشکلات بلعیدن غذا، کودکان و یا حتی بزرگسالان زبان خود را به پشت دندان های جلویی می فشارند. در برخی موارد به دلیل اضطراب و استرس در بزرگسالان نیز فشار دادن زبان به پشت دندان ها اتفاق می افتد که به مرور موجب ایجاد اختلال دندان خرگوشی خواهد شد. نامنظم بودن دندان ‌ها و وجود دندان های نهفته نیز در بروز اختلال دندان خرگوشی نقش دارند. علاوه بر این در صورتی که یک یا چند دندان بیمار از دست برود، ممکن است فاصله دندان ها تغییر کند و در نتیجه تراز دندان ‌های جلوی فک بالا نسبت به  دندان های جلوی فک پایین دچار بر هم بخورد. وجود کیست و تومور در فک بالا نیز از دیگر عوامل جلو آمدن دندان های فک بالا و بروز اختلال دندان خرگوشی معرفی می شود.

راهکارهای درمان اختلال دندان خرگوشی

راهکارهای درمان اختلال دندان خرگوشی

برای درمان اختلال دندان خرگوشی بسته به شدت بیماری و میزان ناهنجاری دهان و دندان بیمار متخصص ارتودنسی باید تصمیم بگیرد کدام روش بهتر است. بنابراین مراجعه به یک متخصص با تجربه به منظور برطرف کردن این مشکل بسیار حائز اهمیت است. اقدام به درمان ارتودنسی، استفاده از کامپوزیت دندان، لمینت دندان و جراحی ارتوگناتیک و همچنین استفاده از دستگاه های گسترش دهنده کام از جمله روش های مطرح برای برطرف کردن اختلال دندان خرگوشی بر شمرده می شوند. در ادامه هر یک از این روش ها به اختصار معرفی خواهند شد.

استفاده از روش درمان ارتودنسی

روش درمان ارتودنسی یکی از با سابقه ترین روش ها برای برطرف کردن اختلال دندان خرگوشی محسوب می شود. در این روش می ‌توان از ارتودنسی های ثابت و متحرک برای اصلاح مشکل استفاده کرد. ارتودنسی های متحرک بیشتر برای کودکان و نوجوانان و ارتودنسی های ثابت بیشتر برای بزرگسالان مورد استفاده قرار می گیرند. در ارتودنسی ثابت براکت ها و سیم های فلزی مورد استفاده قرار می گیرند که به طور ثابت به دندان ها می چسبند اما در ارتودنسی متحرک بشخص به هنگام صرف غذا میتواند براکت ها را از دهان خارج نماید. از جمله روش های درمانی موثر در ارتودنسی متحرک می توان به استفاده از الاینرهای شفاف ارتودنسی یا نگهدارنده هاولی و ارتودنسی فانکشنال اشاره نمود که الاینرهای شفاف در میان بزرگسالان از محبوبیت بیشتری برخوردار هستند.

استفاده از روش درمان کامپوزیت برای دندان خرگوشی

استفاده از روش درمان کامپوزیت

کامپوزیت یکی از راهکارهای جدید برای برطرف کردن اختلال دندان خرگوشی است. در این روش که بدون درد و خونریزی است و در زمانی کوتاه صورت می گیرد، می ‌توان با هزینه ای بسیار کمتر از درمان ارتودنسی و در مدتی بسیار کوتاه تر اختلال دندان خرگوشی را برطرف نمود. در این روش میزان اندکی از سطح مینای دندان های جلویی فک بالا را می تراشند و سپس کامپوزیت را روی این دندان ها قرار میدهند. در ابتدا رزین کامپوزیت روی هر دندان قرار گرفته و قالب گیری می‌شود و سپس با تابش نور لیزر یا ماورابنفش این کامپوزیت روی دندان محکم شده و اختلال دندان خرگوشی را اصلاح می کند. خوشبختانه همه مراحل این روش می تواند در یک جلسه انجام شود. مسئله حائز اهمیت این است که کامپوزیت ها در صورت رعایت بهداشت صحیح دهان و دندان تا حدود ده سال دوام خواهند داشت. همچنین به منظور پیشگیری از شکستن، ترک خوردن و لب پریدگی کامپوزیت ها بیمار باید از خوردن غذاهای سفت پرهیز کند و به منظور جلوگیری از تغییر رنگ کامپوزیت ها نیز از مصرف غذاهایی که حاوی رنگدانه زیاد هستند مانند قهوه، نوشابه، انواع سس ها و استعمال دخانیات پرهیز نمایند. مراجعه به یک متخصص دندانپزشکی زیبایی باتجربه در انجام کامپوزیت برای اصلاح دندان خرگوشی بسیار حائز اهمیت است زیرا نوع رزین و انتخاب رنگ آن وابسته به متخصص شما خواهد بود.

استفاده از روش درمان لمینت برای دندان خرگوشی

استفاده از روش درمان لمینت

ونیر یا لمینت کامپوزیتی یا سرامیکی یکی از رایج ترین روش ها برای برطرف کردن اختلالات دندان خرگوشی است. این روش نسبت به درمان ارتودنسی کوتاه مدت تر است و هزینه کمتری را نیز برای بیمار به دنبال دارد. به منظور انجام لمینت در ابتدا متخصص با استفاده از تصاویر اشعه ایکس دندان های بیمار را بررسی می کند و سپس مشابه روش کامپوزیت سطح مینای دندان را تراشیده و روکش لمینت موقت را به آن می چسباند. پس از آماده شدن روکش نهایی که حدود ۲ الی ۳ هفته زمان خواهد برد، بیمار مجدداً به مطب دندانپزشک مراجعه کرده لمینت اصلی خود را دریافت می کند. این روش نیز مشابه کامپوزیت درد و خونریزی ندارد اما نسبت به کامپوزیت از مقاومت و دوام بیشتری برخوردار است. علاوه بر این احتمال شکستن یا تغییر رنگ آن نیز در مقایسه با کامپوزیت بسیار کمتر است، اما هزینه آن ۲ الی ۳ برابر هزینه انجام روش کامپوزیت تخمین زده می شود. علاوه بر این هنگام نصب لمینت روی دندان ‌ها آسیب بیشتری به سطح دندان‌ ها و مینای دندان وارد خواهد شد.

استفاده از روش جراحی ارتوگناتیک یا جراحی فک

در صورتی که دندان‌ های جلو در اثر اختلال دندان خرگوشی دچار بیرون زدگی خیلی شدید باشد، هیچ یک از روش هایی که تاکنون به آن ها اشاره شد برای درمان موفق نخواهند بود و بیمار باید تحت عمل جراحی قرار بگیرد. با این حال در بسیاری از مواقع مراجعه به یک متخصص باتجربه می ‌تواند کاری کند که با استفاده از کامپوزیت بیمار از جراحی ارتوگناتیک نجات پیدا کند و اختلال دندان خرگوشی او نیز درمان شود.

استفاده از روش درمان دستگاه گسترش دهنده کام

در برخی مواقع که فک بیمار به صورت ارثی کوچک است، با استفاده از دستگاه گسترش دهنده کام (وسیع کننده کام) می ‌توان کام را به تدریج بازتر کرد و در نتیجه دندان‌ های جلو به موقعیت عقب ‌تر هدایت می ‌شوند و اختلال دندان خرگوشی برطرف خواهد شد.

در چه مواقعی استفاده از کامپوزیت دندان خرگوشی مفید خواهد بود؟

استفاده از کامپوزیت دندان در بسیاری از مواقع برای اصلاح اختلال دندان خرگوشی موفق است. علاوه بر این انجام کامپوزیت دندان در شرایطی که بیمار دچار کاهش زیبایی چهره و لبخند شده، مبتلا به مشکلات گفتاری، تنفسی، مشکلاتی در جویدن و بلع غذا باشد، بسیار مفید خواهد بود. همچنین این روش از آسیب رسیدن زیاد به مینای دندان ها جلوگیری کرده و خطر ابتلا به التهاب و بیماری لثه را نیز کاهش می دهد.

سخن نهایی

قبل از هر چیز لازم است بدانید اختلال دندان خرگوشی یک اختلال رایج در میان کودکان، نوجوانان و بزرگسالان است که در آن ها دندان های جلویی فک بالا نسبت به دندان های جلویی فک پایین جلوتر هستند. در کودکان و نوجوانان بهترین روش برای اصلاح اختلال دندان خرگوشی انجام ارتودنسی یا استفاده از دستگاه گسترش دهنده کام است، زیرا هنوز بلوغ کامل دندان‌ ها و فک رخ نداده و فک و دندان ها قابل جابجایی هستند، اما در بزرگسالان استفاده از کامپوزیت و لمینت روش بهتری است. با وجودی که کامپوزیت و لمینت روشی دائمی برای درمان اختلال دندان خرگوشی نیستند، اما از نظر هزینه، سهولت انجام و طول مدت درمان نسبت به روش درمان ارتودنسی مزیت بیشتری دارند. توجه داشته باشید در صورتی که مبتلا به اختلال دندان خرگوشی هستید مراجعه به یک متخصص باتجربه برای درمان بسیار حائز اهمیت خواهد بود، پس هرگز این نکته را فراموش نکنید.